Tìm hiểu về bệnh cúm khi thời tiết chuyển mùa: nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa hiệu quả cho trẻ em, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai và người có bệnh mãn tính. Vắc-xin cúm và các biện pháp tăng cường sức đề kháng.

Bệnh cúm do thay đổi thời tiết chuyển mùa

Thời điểm giao mùa thường đi kèm với sự thay đổi thất thường của thời tiết, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại virus gây bệnh phát triển, đặc biệt là bệnh cúm. Vậy bệnh cúm là gì, tại sao lại dễ mắc bệnh cúm khi giao mùa và làm thế nào để phòng ngừa bệnh hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Tổng quan về bệnh cúm và sự thay đổi thời tiết

Bệnh cúm là gì? Các chủng cúm phổ biến

Bệnh cúm là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra. Có ba loại virus cúm chính là A, B và C. Trong đó, virus cúm A và B là nguyên nhân gây ra các đợt dịch cúm mùa hàng năm.

• Virus cúm A: Virus cúm A được chia thành các phân nhóm dựa trên hai protein bề mặt là hemagglutinin (H) và neuraminidase (N). Các phân nhóm virus cúm A phổ biến nhất ở người là A(H1N1) và A(H3N2).
• Virus cúm B: Virus cúm B không được chia thành các phân nhóm, nhưng được chia thành các dòng. Hai dòng virus cúm B phổ biến nhất là B/Yamagata và B/Victoria.
• Virus cúm C: Virus cúm C thường gây ra các triệu chứng nhẹ hơn so với virus cúm A và B, và không gây ra các đợt dịch.

Bệnh cúm có thể lây lan qua đường hô hấp, khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Bệnh cũng có thể lây lan khi chạm vào các bề mặt bị nhiễm virus, sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt.

Tại sao thời tiết chuyển mùa dễ gây bệnh cúm?

Thời tiết chuyển mùa, đặc biệt là khi giao mùa giữa mùa hè và mùa thu, hoặc mùa đông và mùa xuân, tạo ra những điều kiện lý tưởng cho sự lây lan của bệnh cúm do:

• Thay đổi nhiệt độ và độ ẩm: Sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ và độ ẩm có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể, khiến chúng ta dễ bị nhiễm virus cúm hơn.
• Thời gian tồn tại của virus: Virus cúm có thể tồn tại lâu hơn trong không khí lạnh và khô, làm tăng khả năng lây lan.
• Hoạt động trong nhà: Khi thời tiết trở lạnh, mọi người có xu hướng ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho virus cúm lây lan dễ dàng hơn trong không gian kín.

Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh cúm khi giao mùa

Các triệu chứng thường gặp của bệnh cúm

Các triệu chứng của bệnh cúm thường xuất hiện đột ngột và có thể bao gồm:

• Sốt cao (thường trên 38 độ C)
• Ớn lạnh
• Đau nhức cơ thể
• Đau đầu
• Mệt mỏi
• Ho
• Viêm họng
• Sổ mũi hoặc nghẹt mũi

Một số người, đặc biệt là trẻ em, có thể bị buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy.

Phân biệt cúm với cảm lạnh thông thường

Cả bệnh cúm và cảm lạnh thông thường đều là các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, nhưng chúng do các loại virus khác nhau gây ra. Các triệu chứng của cúm thường nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn so với cảm lạnh. Dưới đây là bảng so sánh sự khác biệt giữa cúm và cảm lạnh:

Triệu chứng	Cúm	Cảm lạnh thông thường
Sốt	Thường cao (trên 38 độ C)	Hiếm khi sốt hoặc sốt nhẹ
Đau nhức cơ thể	Thường nặng	Nhẹ
Đau đầu	Thường nặng	Ít khi xảy ra
Mệt mỏi	Thường kéo dài	Nhẹ
Ho	Thường khô, khan	Thường nhẹ, có đờm
Viêm họng	Thường	Thường
Sổ mũi, nghẹt mũi	Thường	Thường xuyên
Thời gian ủ bệnh	Ngắn (1-4 ngày)	Dài hơn (1-3 ngày)

Đối tượng nào dễ mắc bệnh cúm khi thời tiết thay đổi?

Trẻ em và người cao tuổi

Trẻ em và người cao tuổi là hai đối tượng dễ bị mắc bệnh cúm hơn do hệ miễn dịch của họ chưa phát triển đầy đủ (ở trẻ em) hoặc đã suy yếu (ở người cao tuổi). Trẻ em thường chưa có đủ kháng thể để chống lại virus cúm, trong khi người cao tuổi có thể có các bệnh nền mãn tính làm suy yếu hệ miễn dịch.

Phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai cũng dễ bị mắc cúm hơn do những thay đổi sinh lý trong cơ thể khi mang thai. Hệ miễn dịch của phụ nữ mang thai có thể bị suy yếu để tránh đào thải thai nhi, khiến họ dễ bị nhiễm virus cúm hơn. Bệnh cúm ở phụ nữ mang thai có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho cả mẹ và bé.

Người có bệnh nền mãn tính

Những người có bệnh nền mãn tính như bệnh tim, bệnh phổi, tiểu đường, hen suyễn hoặc suy giảm miễn dịch cũng dễ bị mắc bệnh cúm hơn. Các bệnh nền này có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ biến chứng do cúm.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh cúm hiệu quả khi giao mùa

Tiêm phòng vắc-xin cúm

Tiêm phòng vắc-xin cúm là biện pháp phòng ngừa bệnh cúm hiệu quả nhất. Vắc-xin cúm giúp cơ thể tạo ra kháng thể để chống lại virus cúm. Nên tiêm phòng vắc-xin cúm hàng năm, đặc biệt là trước mùa cúm (thường bắt đầu vào mùa thu).

Vệ sinh cá nhân và môi trường sống

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây.
• Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay.
• Tránh chạm vào mắt, mũi và miệng.
• Vệ sinh và khử trùng thường xuyên các bề mặt thường xuyên tiếp xúc, như tay nắm cửa, bàn ghế, điện thoại.
• Giữ cho không gian sống thông thoáng.

Tăng cường sức đề kháng tự nhiên

• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin và khoáng chất.
• Ngủ đủ giấc (7-8 tiếng mỗi đêm).
• Tập thể dục thường xuyên.
• Giảm căng thẳng.
• Uống nhiều nước.

Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa trên, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh cúm khi thời tiết thay đổi và bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.

XEM THÊM TẠI...