Gánh nặng bệnh tật từ thuốc lá điện tử

Trước cảnh báo về những nguy hại mà thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có thể gây ra cho người sử dụng, nhiều chuyên gia y tế đã chỉ ra rằng loại thuốc này đang nhắm đến đối tượng là giới trẻ và cả người chưa hút. Vì vậy việc cấm hoàn toàn loại thuốc lá này được cho là biện pháp hiệu quả bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Chứa nhiều chất độc hại

Thuốc lá điện tử còn được gọi tên khác như E-cigarette hay Vape. Thiết bị này bao gồm các thành phần chính là pin sạc, bộ phận đốt nóng (coil), buồng chứa dung dịch và vòi hít. Nó hoạt động bằng cách nung nóng một dung dịch chứa nicotine, các chất phụ gia và hương liệu nhân tạo, tạo ra khí dung mà người dùng hít trực tiếp vào phổi.

Theo các chuyên gia y tế, điều đáng lo ngại là thành phần của thuốc lá điện tử chứa đựng nhiều chất độc hại. Nếu như thuốc lá truyền thống chứa khoảng 7.000 hóa chất độc hại, thì thuốc lá điện tử không hề kém khi một đợt khí dung từ nó có thể chứa đến 2.000 hóa chất khác nhau, trong đó có ít nhất 60 chất được xác định là có khả năng gây ung thư cao.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thuốc lá điện tử chứa tới 15.000 loại hương vị, nguy cơ trộn hương vị và cả chất ma túy. Người hút dễ phơi nhiễm các chất độc gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, ảnh hưởng phát triển trí não. Các chất độc được tìm thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói. Vì vậy, thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh. WHO khẳng định: Không có bằng chứng nào chứng minh thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng ít gây hại hơn các sản phẩm thuốc lá thông thường. Ngược lại chúng đều chứa các chất gây nghiện cao và làm tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe. Thậm chí so với thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử tiềm ẩn nhiều nguy cơ hơn khi sự độc hại được che giấu bằng công nghệ và các biện pháp quảng cáo hấp dẫn. Nó cũng dễ dàng tiếp cận với giới trẻ bằng thiết kế bắt mắt, hương vị hấp dẫn và quan niệm sai lầm về tính an toàn.

Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe

Nicotine, một chất gây nghiện mạnh, là thành phần chính trong cả hai loại thuốc lá điện tử và thuốc lá điếu. Nó gây tác động nghiêm trọng đến hệ thần kinh với các triệu chứng tăng nhịp tim, co thắt mạch máu ở tim, tăng mạch và huyết áp. Nicotine còn ảnh hưởng đến sự phát triển và di căn của khối u và có khả năng thúc đẩy, hình thành các khối u. Chúng đặc biệt nguy hiểm cho sự phát triển não bộ của trẻ em và thanh thiếu niên, kéo theo những hậu quả nghiêm trọng là nghiện, gây ra những thay đổi não bộ vĩnh viễn, rối loạn nhận thức và cảm xúc, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng học tập, trí nhớ, kiểm soát hành vi và gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho hệ hô hấp.

Phơi nhiễm nicotine cũng đặc biệt gây hại cho sức khỏe bà mẹ và bào thai trong thời kỳ thai nghén, có thể gây đẻ non, thai chết lưu, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.

Theo số liệu thống kê của WHO, mỗi năm thuốc lá gây ra khoảng 8 triệu ca tử vong trên thế giới. Trong đó có 1 triệu ca tử vong do hút thuốc lá thụ động với 64% nạn nhân là nữ và 160 nghìn ca là trẻ em dưới 5 tuổi. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 40 nghìn người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Điều đáng lo ngại là trong vòng hai năm trở lại đây, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh từ 13 đến 15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023. Tại Việt Nam, qua tổng hợp báo cáo của gần 700 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cho thấy: chỉ tính riêng năm 2023, đã có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Triệu chứng khi nhập viện chủ yếu do: dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp.