Máy xét nghiệm nước tiểu: Nguyên lý hoạt động, tính năng, ưu điểm

Máy xét nghiệm nước tiểu là thiết bị dùng rất phổ biến hiện nay do nhiều ưu điểm như: lấy mẫu dễ dàng, thời gian làm xét nghiệm nhanh, các thông số có nhiều ý nghĩa trong chẩn đoán và điều trị các bệnh về thận, gan, mật,..

Nguyên lý hoạt động của máy xét nghiệm nước tiểu

Máy xét nghiệm nước tiểu hoạt động dựa trên phương pháp sinh hoá khô. Dùng que thử có các ô nhỏ tẩm hoá chất, khi nhúng nước tiểu vào mỗi ô hoá chất sẽ tác dụng với một chất cần phân tích nghiên cứu trong nước tiểu. Phản ứng này tạo ra một màu sắc nhất định, độ đậm nhạt của màu sẽ tương ứng với nộng độ của các chất nhiều hay ít. Khi chiếu ánh sáng thích hợp, các ô màu sẽ hấp thụ một phần ánh sáng, và một phần phản xạ trở lại. Cường độ ánh sáng phản xạ sẽ tỷ lệ với độ đậm nhạt của các ô thuốc thử hay tỷ lệ với nồng độ các chất trong nước tiểu. Ánh sáng phản xạ thu được sẽ được máy chuyển thành tín hiệu điện, tín hiệu này được khuếch đại, tính toán và hiển thị trên màn hình.

Tính năng ưu điểm của máy xét nghiệm nước tiểu

 Trong xét nghiệm, người ta thường chia ra thành nhiều loại xét nghiệm

• Xét nghiệm máu
• Xét nghiệm nước tiểu
• Xét nghiệm dịch não tuỷ
• Xét nghiệm dịch vị
• Xét nghiệm mật - dịch tuỵ
• Xét nghiệm đờm
• Xét mủ và các chất dịch
• Xét nghiệm nấm gây bệnh
• Xét nghiệm thăm dò chức năng

Mỗi loại xét nghiệm đều có nhiều phương pháp tiến hành, và nhiều cách tiếp cận khác nhau, vì vậy xét nghiệm bao gồm nhiều nội dung. 

Nước tiểu là một sản phẩm của hệ bài tiết, được lọc từ máu bởi thận, máu đi khắp cơ thể, đến từng tế bào, từng cơ quan, có quan hệ mật thiết với tất cả các cơ quan nên về mặt bệnh lý, máu chịu ảnh của tất cả các cơ quan. Vì vậy, xét nghiệm nước tiểu giúp cho chẩn đoán một cách tương đối các bệnh lý về gan, thận, các tuyến nội tiết và về chuyển hoá các chất trong cơ thể, thai nghén và sự bài tiết của các chất thuốc đưa vào cơ thể.

Các loại xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu được chia thành 5 loại xét nghiệm chính

• Xét nghiệm vật lý: bao gồm các xét nghiệm về số lượng, màu sắc, tỷ trọng và pH
• Xét nghiệm sinh hoá: Dùng các phản ứng sinh hoá để xét nghiệm định tính hoặc định lượng các chất đạm, đường, mỡ, các chất mật, các chất điện giải, các men, hormon, vitamin và một số chất khác từ đó chẩn đoán các bệnh liên quan
• Xét nghiệm tế bào: tìm sự có mặt của các tế bào như bạch cầu, hồng cầu, tế bào tiểu mô,.. Giúp cho việc chẩn đoán được chính xác, định rõ được tổn thương và tiên lượng được bệnh
• Xét nghiệm vi khuẩn: Bình thường, nước tiểu là vô khuẩn, xét nghiệm vi khuẩn tìm các vi khuẩn trong nước tiểu dùng để chẩn đoán một số các bệnh nhiễm khuẩn đường tiết niệu trong các bệnh nội khoa, lao thận và bàng quang
• Xét nghiệm ký sinh trùng: dùng nước tiểu ly tâm kỹ, các ấu trùng và trứng sẽ lắng xuống đáy ống nghiệm, tiến hành xét nghiệm đó để phát hiện một số bệnh lý về ký sinh trùng như bệnh giun chỉ, sán máng trong nước tiểu và một số bệnh viêm niệu đạo

Các máy xét nghiệm hiện nay thường thực hiện các xét nghiệm sinh hoá nước tiểu, còn các xét nghiệm khác thường làm thủ công hoặc quan sát qua kính hiển vi

Các chú ý khi làm xét nghiệm

• Xét nghiệm có thể dùng để chẩn đoán lâm sàng cũng như theo dõi tiến triển của bệnh trong điều trị
• Không ỷ lại vào máy móc để đưa ra kết quả xét nghiệm để quyết định chẩn đoán một cách nhanh chóng. Một kết quả xét nghiệm có thể giải thích được nhiều trường hợp sinh lý và bệnh lý, thiếu phân tích thì việc chẩn đoán sẽ sai, không chính xác
• Thực hiện đúng quy trình vê lấy và bảo quản bệnh phẩm
• Những kết quả xét nghiệm chỉ là những yếu tố khách quan phản án những diễn biến trong cơ thể. Xét nghiệm không thay thế cho lâm sàng. Cần phân tích và tổng hợp, suy xét biện chứng và khoa học, không chủ quan, hấp tấp và phụ thuộc vào máy móc.

Trên đây là những điều cơ bản về máy xét nghiệm nước tiểu. Thiết bị xét nghiệm có thể giúp việc lấy mẫu nhanh chóng, dễ dàng, tuy nhiên để đưa ra được kết quả chẩn đoán chính xác nhất phụ thuộc vào bác s